Co roku w pierwszy piątek sierpnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Piwa i Piwowara – święto tego trunku i tych, którym go zawdzięczamy. Piwowar to specjalizacja zawodowa sięgająca swoją tradycją czasów średniowiecza, przez lata przeszła wiele metamorfoz, a dziś, jak pokazuje przykład Browaru Okocim, nie jest zawodem tylko dla mężczyzn.
Piwo to najstarszy i najczęściej spożywany napój na świecie, popularnością ustępuje tylko wodzie i herbacie. Sięgając po piwo, nie zastanawiamy się nad tym, kto stoi za złotym trunkiem. Przez lata świat piwa zarezerwowany był dla mężczyzn. To oni byli założycielami browarów, w większości pracownikami i konsumentami piwa. Obecnie, jak podaje Carlsberg Polska, 50% piwowarów na warzelni małopolskiego Browaru Okocim to kobiety. Co ciekawe, niektóre z nich na tym stanowisku pracują nawet ponad 30 lat. A młode pokolenia pań coraz częściej decydują się na kontynuację rodzinnych tradycji lub spełnienie swoich marzeń i pasji, bo świat piwa nie jest już w dzisiejszych czasach tylko męskim światem.
Średniowieczne korzenie zawodu piwowara
Międzynarodowy Dzień Piwa i Piwowara to przykład na to, jak oddolna, lokalna inicjatywa może urosnąć do rangi globalnego święta. Jego inicjatorami są dwaj Amerykanie z San Francisco - Jesse Avshalomov i Evan Hamilton. W 2007 r. uznali, że piwo zasługuje na swoje święto. Zaproponowali, aby uczcić złoty trunek oraz piwowarów i barmanów poprzez wspólne celebrowanie piwa i jego różnych odmian. Zachęcali także, aby tego dnia wzajemnie obdarowywać się piwem w gronie rodziny i znajomych. Ten pomysł dzięki internetowi dość szybko dotarł do ponad 50 krajów i stał się świętem międzynarodowym, które obchodzimy także w Polsce.
Początki zawodu piwowara sięgają średniowiecza, kiedy nastąpił rozwój miast, a także rzemiosła piwnego i ustawodawstwa w tym zakresie. Z czasem, na początku w Anglii i Belgii, zaczęły powstawać cechy piwowarów, które regulowały kwestie praktyk czeladniczych i ograniczały dostęp do tego fachu, ustalając zasady otrzymania tytułu mistrza piwowarskiego. Piwowarzy uczyli się w praktyce, najpierw przyglądając się pracy mistrzów, potem pomagając przy procesie warzenia, a dopiero po kilku latach zdobywając stanowisko piwowara.
Kobieta piwowar to nic niezwykłego
Dziś jest podobnie – zawód piwowara można uzyskać po kilkuletniej praktyce w browarze nabywając odpowiedniego doświadczenia od mistrzów piwowarstwa. W Polsce szybko rozwija się oferta studiów I stopnia oraz studiów podyplomowych, które dają możliwość zdobycia odpowiedniej wiedzy i tytułu magistra browarnictwa, który łączy w sobie piwowarstwo i słodownictwo.
Przyszli piwowarzy na warzelnię trafiają z różnych powodów, czasami, aby realizować swoją pasję, czasami z przypadku, często z powodu tradycji rodzinnych. Na warzelni swoją sztuką dzielą się nie tylko mężczyźni, ale również kobiety, dla których ta praca to prawdziwa pasja i wykonują ją od lat.
- Temat kobiety-piwowara wciąż budzi zaciekawienie i jest czymś, czego nie spotykamy na co dzień, jednak w Browarze Okocim nie jest to dla nas novum. Obecnie na warzelni pracuje tyle samo kobiet ile mężczyzn i ten trend utrzymuje się od lat. Historia Browaru Okocim sięga ponad 175 lat i tu kobiety zawsze pełniły ważną rolę. Na naszej warzelni pracują panie z ponad 30-letnim stażem, które ten trudny fach przekazują kolejnym pokoleniom piwowarów i piwowarek. To co się zmienia to fakt, że od kilku lat obserwujemy znacznie więcej kobiet chętnych do pracy w browarze – dla nich piwo to pasja – mówi Adam Surmacz, kierownik obszaru produkcji w Browarze Okocim.
- Piwo to zamiłowanie do tworzenia i uczestniczenie w trudnym, ale pełnym satysfakcji procesie, w którym znaczenie ma każdy składnik. Do zawodu piwowara podchodzę właśnie jak do pasji, o którą cały czas trzeba dbać, rozwijać ją, uczyć się od mistrzów… A nic nie sprawia takiej satysfakcji, jak dobrze wykonana praca, czyli kreowanie i warzenie smacznego piwa, z którego będzie zadowolony konsument – mówi Magdalena Gajek, przygotowująca się do objęcia stanowiska piwowara w Browarze Okocim.
Bywa, że wielopokoleniowa pasja do warzenia piwa łączy się z rodzinnymi tradycjami pracy w browarze.
- Do szkoły browarniczej poszłam za namową taty i siostry, którzy wtedy pracowali w lokalnym browarze i polecali mi tę firmę – mówi Renata Piekarz z Browaru Okocim. - Po ukończeniu nauki była możliwość pracy w Okocimiu, więc chętnie skorzystałam. Po teorii przyszedł czas na praktykę i pracuję tutaj już 20 lat spełniając swoje marzenia.
Świat piwa nie był nigdy tak otwarty na kobiety jak dziś. Powstają specjalne piwa i warianty smakowe, które mogą się spodobać konsumentkom, a do pracy piwowara zgłaszają się kobiety, które pokochały złoty trunek.
- Kiedy mówię, czym się zajmuję, wiele osób otwiera szeroko oczy i jest zainteresowanych, jak to kobieta-piwowar? Ale są to bardzo miłe rozmowy i spotkania, w których mogę wyjaśnić, czym się zajmuję i na czym dokładnie polega moja praca. Według mnie ten zawód jest stworzony dla kobiet, które są dokładne, dbają o szczegóły, proporcje, o cały ważny proces warzenia piwa. Lubię swoją pracę i mam nadzieję, że już niedługo uda mi się zdobyć tytuł piwowara – mówi Małgorzata Tadel, przygotowująca się do objęcia stanowiska piwowara w Browarze Okocim.
Warzenie piwa
Proces warzenia piwa to kilka etapów, każdy jest równie ważny i na każdym z nich niezbędna jest specjalistyczna wiedza.
- Niezwykle ważna jest pasja do kreowania piwa, ale to również sztuka łączenia składników w odpowiednich proporcjach, z których w wyniku przemian biochemicznych z ziarna słodu jęczmiennego powstaje ten wspaniały trunek. Od piwowara wiele zależy. To, jak skrupulatnie przygotujemy surowce i poprowadzimy proces mielenia, zacierania, gotowania … ma potem wpływ, jakiej jakości piwo otrzymamy w efekcie końcowym. By uwarzyć dobrej jakości piwo, piwowar potrzebuje dobrej jakości surowców, czasu i wiedzy. Dlatego w naszej pracy tak ważne jest doświadczenie, które zdobywamy latami – mówi Elżbieta Wolsza, piwowar z 30-letnim stażem w Browarze Okocim.
Historia i zasady wiecznie żywe
Browary należące do Carlsberg Polska mają długą tradycję. Szacunek do historii bardzo wyraźnie widać także w Browarze Okocim, w którym wciąż żywe są zasady wprowadzone w XIX w. przez założyciela Jana Goetza Okocimskiego. Pięć zasad – Pracą i prawdą, Najlepsze z najlepszego, Warzymy z trzech składników, Warzymy, nie produkujemy oraz Rób to, co kochasz wciąż wyznaczają drogę piwowarom. Są one bliskie nie tylko pracownikom Browaru Okocim, ale także dwóch pozostałych: Browaru Kasztelan i Browaru Bosman. Dzięki tym zasadom piwowarzy podążają za swoją pasją warząc piwo, z którego są dumni, ale także realizują misję twórcy Browaru Carlsberg – J.C. Jacobsena – Warzymy dla lepszego dziś i jutra. I mimo, że świat się zmienia, a kobiety mogą z dumą sięgać po tytuł piwowara, to jedno pozostaje niezmienne: wyjątkowy smak piwa.
Tegoroczny Międzynarodowy Dzień Piwa i Piwowara przypada 6 sierpnia[1]. To dobry moment, aby wychylić kufel piwa za pomyślność kobiet i mężczyzn piwowarów i ich niesłabnącą pasję do warzenia piwa. Piwowarzy okocimscy również będą świętowali ten dzień w ”Pubie na Browarze” znajdującym się na terenie Browaru Okocim.
[1] W Polsce obchodzony jest jeszcze Dzień Piwowara, który przypada 25 maja.
Dyrektor ds. korporacyjnych i zrównoważonego rozwoju (ESG)